Türkiye ve dünya genelindeki hava kirliliği, giderek artan bir sorun haline gelmekte ve insan sağlığını tehdit etmektedir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, dünya nüfusunun yüzde 90’ından fazlası, kirli hava soluyor. Türkiye’de ise sadece Hakkari’nin DSÖ limit değerlerine uyduğu belirtilmektedir.
HAVA KİRLİLİĞİNİN ÖLÜMCÜL ETKİLERİ
Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Gamze Varol, hava kirliliğinin ciddi sağlık sorunlarına neden olduğunu vurgulamaktadır. Geçtiğimiz yıl sadece ülkemizde, hava kirliliği kaynaklı sağlık sorunları sebebiyle yaklaşık 42 bin kişinin yaşamını yitirdiği belirtilmektedir. Bu sorunlar arasında akciğer kanseri, hava yolu enfeksiyonları, kronik hava yolu hastalıkları ve kalp-damar sistemi hastalıkları bulunmaktadır. Prof. Dr. Varol, hava kirliliğinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilediğini ve uyku düzenini bozarak depresyona neden olduğunu da ifade etmektedir.
KÖMÜR KULLANIMININ TEHLİKELERİ
Prof. Dr. Varol’a göre, hava kirliliğinin ana sebeplerinden biri kömür kullanımıdır. Özellikle ısınma ve enerji temini amacıyla yapılan kömür kullanımı, ciddi sağlık riskleri oluşturmaktadır. Türkiye genelinde hava kirliliği nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısının 42 bin olduğu belirtilirken, İstanbul gibi büyük şehirlerdeki ölüm vakalarının da dikkat çekici olduğu ifade edilmektedir.
DEPREMİN ARDINDAN ARTAN TEHLİKE
Son yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremin ardından afet bölgesinde hava kirliliğinin arttığına dikkat çekilmektedir. Depremzedelerin ısınma amaçlı kullandığı odun kömürü ve bilinmeyen içerikli plastik ve ağaçlar, bölgedeki hava kirliliğini artırmıştır. Ayrıca, depremde yıkılan binaların molozlarından çıkan toz ve duman partikülleri de hava kirliliğine katkı sağlamaktadır.
SONUÇ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Hava kirliliğinin artmasıyla birlikte sağlık sorunları da giderek artmaktadır. Kömür kullanımının azaltılması ve alternatif enerji kaynaklarına yönelme, hava kirliliğinin önlenmesinde önemli bir adım olabilir. Ayrıca, afet bölgelerinde de hava kirliliğinin kontrol altına alınması için acil önlemler alınmalıdır. Halk sağlığı için bu konuda bilinçlendirme ve tedbirlerin alınması büyük önem taşımaktadır.
